یاقوت کویر

برترین و قویترین وب روستای تاریخی سریزد

wyrjd4pysdxsfmuqb3m.swf


شروع کار بزرگترین تالار گفتمان سریزدیان

شروع کار بزرگترین تالار گفتمان  سریزدیان وابسته به یاقوت کویر با عضویت رایگان

http://saryazde.vcp.ir/forum


آب و هوای سریزد

آب وهــــوای سریزد:

به طور کلی روستای سریزد در حیطه قلمرو مناطق خشک قرار دارد در تقسیم بندی اقلیمی در سیستم دومارتن که بر اساس مقادیر عددی شاخص انجام می گیرد،سریزد در اشکوب خشک بیابانی واقع شده و در طبقه بندی آمبرژه که یک سیستم زیست اقلیمی است، سریزد در اقلیم خشک و در قسمت اقلیم خشک و سرد طبقه بندی شده است. در طبقه بندی کوپن که اقلیم به صورت مجموعه ای از اقالیم اصلی و زیراقلیم ها مشخص شده اند، سریزد در زمره اقالیم B.wk که دمای سالانه آنها از 18 درجه کمتر می باشد،قرار گرفته است و سرانجام در پهنه طبقه بندی ایران که توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن گردیده است سریزد در گروه اقلیم 4-5 واقع است که دارای زمستانهای نسبتا سرد و تابستانهای نسبتا گرم و خشک است.

شاخصه های اقلیمی :

دما:

میانگین روزانه دما برای تمام سال بر اساس آمار ایستگاه هواشناسی یزد 18.8 درجه سانتی گراد اعلام گردیده است.

منطقه سریزد را میتوان از نظر رژیم های حرارتی در تیپ مناطق کویری و بیابانی دانست که در آن قریب 6 ماه از سال گرم، قریب 3 ماه معتدل و قریب 3 ماه از سال سرد محسوب می شود.

بارندگی:

میزان بارندگی روستای سریزد تقریبا 20 درصد بیش از مرکز استان و درجه حرارت آن به طور متوسط 3 درجه سانتی گراد خنک تر از آن می باشد.دوره بارندگی از ماه مهر لغایت خرداد ماه سال دیگرمی باشد.درتابستان بارندگی وجود ندارد و 80 درصد بارندگی در ماههای بهمن و فروردین صورت می گیرد. در این منطقه از طوفان های شن که مختص مناطق کویری است، تقریبا اثری نیست و باد های آن عاری از گرد و غبار غلیظ می باشد.

رطوبت:

مقدار رطوبت نسبی در مقاطع زمانی مختلف،متغیر است. براساس محاسبات،میانگین رطوبت نسبی در منطقه 4 در صد اعلام گردیده که بسیار خشک می باشد زیرا رطوبت نسبی کمتر از 10 درصد شرایط کاملا بیابانی و خشک را می رساند ونمی تواند مانع تابش اشعه های ماوراءبنفش و مادون قرمز خورشید شود بنابر این برای ساکنین منطقه خطرناک تلقی می شود.

بــــــاد:

جهت وزش باد در منطقه سریزد در شش ماه اول سال یعنی بهار و تابستان ، شمال غربی و در چهار ماه دیگرآبان تا بهمن ماه مقابل آن و به دیگر سخن جنوب شرقی است.در ماههای گذار یعنی اسفند و مهر ماه باد غالبا از سمت غرب می وزد .

در مجموع باد اصلی عمدتا شمال غربی است که بخصوص از اواسط بهار تا اوایل پاییز بالاترین میزان وزش باد در منطقه می باشد.


مسجد جامع سریزد

مسجد جامع سریزد:

احداث بنای مسجد جامع سریزد بنا به روایتی به 1400 سال پیش باز می گردد که مصادف با ورود مسلمانان به رهبری حضرت امام حسن مجتبی(ع) به یزد و نابودی یزدگرد و برقراری حکومت اسلامی در این مرز و بوم است.

در مورد وجه تسمیه این مسجد چنین روایت است که :<<حضرت امام حسن مجتبی(ع) با یاران خود به سرزمین پارس حمله می کنند و آنجا را به تصرف خود در می آورند و ورود آنها تا شهر های یزد و شهر فرافر می رسد و با حمله امام حسن (ع)،کلیه آتشکده ها از جمله آتشکده ای که در فرافر بود از بین می رود و آن حضرت در آنجا مسجدی ساخته و نماز به جای آوردند و این مسجد به خاطر نماز آن حضرت متبرک و مقدس است، لذامورد احترام اهالی این منطقه می باشد.>>

در مورد این مسجد جامع روایات متعددی نقــل شده است که در اینجا دو مورد آن را شرح می دهیم:

بر اساس روایت اول: <<در یک شب عده ای از سارقان برای سرقت اشیا مسجد جامع سریزد به آنجا حمله می برند و هنگامی که در حال کوبیدن افساراسبهای خود به دیوار بودند،جرقه هایی ایجاد شده و نوری پدید می آید که دزدان با مشاهده این نور پا به فرار می گذارند. حقیقت امر این بوده که آن مسجد نور باران می شود و بدینوسیله شر دزدان به خود آنان باز می گردد.>>

روایت دوم این است که:<<شخصی به نام ابوالقاسم عبداللهی هنگام اذان صبح برای خواندن نماز به مسجد جامع سریزد وارد شده و مشاهده می کند که چهل چراغ روغنی مسجد روشن است و او به نیت این که صبح شده است و هوا روشن خواهد شد چهل چراغ را خاموش می کند، اما پس از چند لحظه چهل چراغ خود به خود روشن می شود. ابوالقاسم متحیر شده و یکبار دیگر چهل چراغ را خاموش می کند، باز می بیند که چهل چراغ به خودی خود روشن می شود.سپس مرحوم ابوالقاسم برای اطمینان از اینکه خواب نمی بیند آبی به صورت زده ، اما باز می بیند که چهل چراغی را که خاموش کرده مجددا روشن شده است. آن مرحوم  به بزرگی این مسجد پی میبرد و با تکرار چند بار الله اکبر از مسجد خارج می شود.>>

مسجد جامع سریزد دارای دو صحن تابستان خانه و زمستان خانه می باشد که محرم الحرام 1338 مرمت و باز سازی شده است.

در حیاط صحن تابستان خانه این مسجد چاه آبی وجود دارد که عمق آن به 35متر می رسد و بنا به گفته اهالی سریزد آب این چاه در هیچ موقع از سال خشک نشده و مردم در قدیم از آب این چاه برای وضو گرفتن استفاده می کرده اند.


موقعیت و تاریخچه

موقعیت و تاریخچه:

روستای  زیبا و باشکوه سریزد در فاصله 28 کیلومتری جنوب غربی شهر یزد قرار گرفته است که با مختصات جغرافیایی 54درجه و 31 دقیقه طول شرقی ،31درجه و 36 دقیقه عرض شمالی و در 6 کیلومتری شمال شرقی شهرستان مهریز واقع شده است.این روستا درفاصله 2 کیلومتری محور ارتباطی خلیج فارس (یزد- بندرعباس) قرار دارد.این روستا به کوههای هفتادمین، ساه و لاخسه و از شمال غربی به کوه لاقلعه محدود می شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1380 متر است و اقلیمی گرم و خشک دارد.

بررسی باستان شناسان از مطالعه آثار تاریخی به جا مانده در این روستا نشان می دهد که این منطقه دوره های تاریخی مختلف به مانند دوره حکومت سلجوقیان،ایلخانان وصفویان پررونق ترین روزگار خود را طی کرده است. این آثار به جا مانده هویت و قدمت تاریخی روستای سریزد را به نمایش می گذارد.

به عقیده کارشناسان و با توجه به آنچه در متون تاریخی آمده است ، قبل از پیدایش شهر یزد کنونی، محوطه ای در نزدیکی روستای سریزد وجود داشته با نام فرافر یا فرافتر که پس از خشکسالی و جنگ با سپاه اسلام از رونق افتاده و کم کم از بین رفته است.سپس مردم آنجا ،شهر خود را در یزد کنونی بنا می کنند. که احتمالا روستای سریزد باقی مانده آن آبادانی است همچنین بقایای دروازه ای رفیع و بلند در روستای سریزد قرار دارد که در میان مردم به سر در شهر فرافر شهرت یافته است.دروازه فرافر

برخی معتقدند، هنگامی که اهالی شهر فرافر به علت خشکسالی های پیاپی و جنگ با سپاه اسلام محل زندگی خود را از فرافر به شهر یزد کنونی تغییر دادند، چون برای رسیدن به شهر یزد افراد حتما باید از این سردر (دروازه شهر فرافر) عبور نمایند، بنابراین نام شهر فرافر به سریزد به معنای ابتدای یزد تغییر نام داد.


قلعه سریزد

قلـــعه سـریــــــــــزد

قلعه سریزد یکی از زیبا ترین ، عظیم ترین و سالمند ترین قلعه های دفاعی در کویر مرکزی ایران است. که می توان آن را در نوع خود بی نظیر دانست. هسته اولیه این قلعه مربوط به دوران ساسانی است و دردوره صفویه در 3 طبقه مرمت و بازسازی شده است.

(این قلعه از خارج به داخل شامل دیواری به ارتفاع 2 متر گرداگرد قلعه می باشد که قبلا دارای ارتفاع بیشتری بوده است. خندقی به عمق 4 متر و عرض 5 تا 6 متر در اطراف قلعه ،حصار و باروی قلعه که ارتفاعی حدود 6 تا 7 متر دارد  و گرداگرد قلعه را فرا گرفته و دارای 9 برج مدور به ارتفاع 8 تا 9 متر در گوشه ها و میانه اضلاع می باشد.)

فضای میان حصار و دیوار داخلی قلعه به عرض 8 متر گرداگرد آن وجود دارد که با توجه به آثار و شواهد ، محل آب انبار، انبار علوفه و طویله چارپایان و آغل گوسفندان و احشام بوده است.

دیوار داخلی و اصلی قلعه،اماکن عمومی، خانه ها و انبارهای آذوقه را در بر گرفته است. در چهار گوشه این دیوار 4 برج ساخته شده که از برجهای حصار قلعه بلند تر است.

فضاها و ورودیهای قلعه :

فضای اصلی و مرکزی قلعه شامل انبارها ، خانه ها و اتاق های مسکونی قلعه نشینان بوده است.

درب ورودی قلعه در سمت شمال آن قرار داشته که بر روی خندق مقابل آن پل متحرکی نصب بوده است که شب هنگام به کمک  طناب و قرقره بلند می شده و در پشت دروازه قرار می گرفته است.

با برداشتن پل متحرک از روی خندق،ارتباط داخل و خارج قلعه از یکدیگر قطع می شد. با گذشتن از پل روی خندق و عبور از دراصلی قلعه ، به محوطه هشتی دروازه وارد می شویم. ودر محوطه هشتی به سه درب دیگر بر خورد می کنیم که دو تا از آن ها به طرفین چپ و راست باز شده و به محوطه میان حصار خارجی و دیوار داخلی قلعه که محل نگهداری احشام و چارپایان و انبار های علوفه بوده ،راه میابد.

درب سوم ، مقابل دروازه اصلی قرارگرفته و به محل مسکونی قلعه راه دارد. کوچه اصلی قلعه در امتداد درب اصلی و در جهت شمال به جنوب قرار گرفته و تا انتهای ضلع جنوبی قلعه امتداد دارد.

در سمت راست و چپ هر طرف ، شش کوچه فرعی دیگر در نظر گرفته شده که طول هر کدام حدود 50 متر می باشد.

 در طرفین کوچه های فرعی ، خانه مسکونی افراد قلعه در 3 طبقه احداث شده است. در دو طبقه کوچه اصلی دو ردیف پلکان ساخته شده که ارتباط مسکونی ساکنان را با یکدیگر برقرار می سازد. علاوه بر آن در کوچه های فرعی نیز پلکانهایی برای ایجاد ارتباط بین طبقات در نظر گرفته شده است. خانه های قلعه هر کدام بیش از 2 اتاق ندارد و اکثر زیر بنای آنها بیش از 30 متر مربع نیست.

اتاق ها تو بر تو بوده و در جوانب آنها طاقچه ها ،رف ها و در انتهای آنها محل هایی برای قرار دادن خمره های بزرگ جهت ذخیره کردن مواد غذایی ساخته شده است. همچنین در کف اتاق های قلعه سوراخهایی جهت اختفای خمره ها ایجاد کرده اند.

نحوه حفاظت از قلعه:

نحوه استفاده ازفضاهای قلعه بدین ترتیب می باشد که برج های قلعه در سه طبقه بنا شده و ارتباط طبقات به وسیله پلکان های مارپیچ تامین می گردد.

در هر سه طبقه روزنه هایی برای دیده بانی و تیراندازی در نظر گرفته شده است. پشت بام برج ها ، دیواری به ارتفاع 5/1 متر را دارد که به عنوان جان پناه از آن استفاده می گردد.در زیر دیوار جان پناه ، سوراخ هایی با شیب تند به طرف بیرون ایجاد کرده اند که از آنجا برای ریختن خاکستر،شن داغ،آب جوش و قیر مذاب بر سر مهاجمان استفاده می کردند.

اگر دشمن اقدام به آتش زدن درب ها می کرد،از این قسمت آب می ریختند و آتش خاموش می شد.درهای دوم و سوم ورودی، با پوششی از فلز ساخته شده بود،بدین وسیله علاوه بر استحکام بخشی، بیشتر از سوزاندن آن جلوگیری می شد.

بر بالای درب اصلی قلعه تیر چوبی قرار دارد که بر روی آنها چهار قرقره به چشم می خورد.از این تیر چوبی و قرقره ها برای بالا و پایی آوردن درب ورودی خندق و یا درب قلعه استفاده می کردند. این تنها نمونه ای از باز و بسته کردن درب به صورت عمودی می باشد که تاکنون آثار آن باقی مانده است.

ازجمله آثار موجود قابل ذکردراین قلعه آب انباراست که درسمت چپ ورودی و پشت هشتی ساخته شده است که مسقف بوده و ابعاد آن در حدود 5*6 متر است و اکنون اثری ازآن باقی نمانده است.

این آب انبار به دو طریق آب گیری می شده است:یکی به وسیله مجرایی که از خندق به آن متصل بوده و در مواقع لزوم مجرا گشوده شده و آب انبار پر می شد ، و دیگری در هنگام خطر و تهاجم دشمن که احتمال آلودگی آب خندق وجود داشت ، بنابراین آب انبار را با آب خندق آبگیری نمی کردند،بلکه با جمع آوری آب پشت بامها و فضای داخلی قلعه نیاز خود را بر طرف می ساختند.با این عمل افراد قلعه می توانستندکلیه نیاز های خود را برطرف ساخته و ارتباط خود را با خارج قطع نمایند.

قلعه "سریزد" هرچند گستردگی و وسعت و تشکیلات ارگ بم را ندارد،اما نظم حاکم در پلان قلعه آن را در نوع خود بی نظیر ساخته است.   

 


رسیدگی به شکایات سایت

برای شکایات و انتقاد و پیشنهاد از سایت سریزد می توانید به آدرس زیر مراجعه فرمایید .

www.shekve-cenike.blogfa.com سامانه ی رسیدگی به شکایات سنیک



یا به shekve_cenike@yahoo.com ایمیل بزنید .

پیام مدیر

این سایت وابسته به سنیک است و این گروه برای این سایت به صورت آزمایشی چند زبانه شده است وشما می توانید درقسمت پیوند روزانه مطالب درون سایت را به زبان های انگلیسی _ فرانسوی _ آلمانی _اسپانیایی_عربی _ترکی_ ایتالیایی مطالعه فرمایید .

شعر سریزد

سریزد چه بلند و کوه سریزد چه بلند                    آبش همه توتیا و میوه ش مثل قند

یاقوت کویر به روز شد

 


 

وبلاگ دوم یاقوت کویر به آدرس

yaghootekavir . loxblog . com


از نظر ها تون متشکرم

 



تصاویر

     منظره هوایی  قلعه تاریخی سریزد  هفت سین در کنار دروازه فرافر    

      

     چاپارخانه باغ و درخت خشکیده بام رباط نو

 

     آب انبار محله پایین   داخل قلعه  دروازه شهر فرافر

 

   منظرهی محله بالا  داخل قلعه  ورودی قلعه

       

 گنبد کرمون ( مراسم سیزده به در در این مکان برگزار می گردد )   در مرغ دونی  چاپارخانه

 

آب انبار پای برج منظره هوایی منظره هواییدیوار و بادگیر


پیام تسلیت

درپهنه عشق جـــان سپرد و گــــذشت        تا قــــــله آرزو ســـــفر کرد و گــــذشت

خورشید صفت بر آمد از مشرق عشق          این شام سیاه را ســحر کرد و گذشت

امروز بهار دلی از خیل بهار دلان رفت و گلزمین سریزد را خزان، تاراج کرد. بوستان سریزد پدری را از دست داد که عطر وجود او مشام جان را معطرمی ساخت و رایحه دل انگیز سخنان او، گمگشته گان رابه وادی عشق و دیار جانان رهنمون می کرد.

آری، امروزحاج آمحمدحاجی قاسمی(بزرگ خاندان) از دیار ما کوچ کرد و زادگاهش را در سوگ نشاند. به راستی،وجود او رنگ تعلق به خود نگرفت واز آن رو یادش در سینه ها سبز و نامش بر زبانها جاری گشت.

اجـــل چگونه خطــا کار و بی مـــروت بود

 که از قبــیله ما هر که را که خواست ربود

 یکی ضیاء هـــنر بــود ومرد غـمکش دهـــر

صفــــای لحظه ی شعر و هزارگفت وشنود

دگـــر ترانه ی شب های بـــزم  زنــده دلان 

ولی  هـر  چه  ولایت  به  قــله هـای  صعود

 عـــجب حکایت تلــخی  و  قصه  غـــــمگین

که بزم یار ، دگر خالی است ز شعر و سرود

 چـــه  جـــاودانــه  نشانی  که ماند از ایـشان

صفــا  و  مهــر  و  محــبت  به  لحظه ی بدرود

 نمـــرد  آنکه  دلــش  را  جلای  معــرفت  است

بخـــوان  بنام  فــخیم اش  ثنــا و  ورد  و  درود

مرگ جانسوز این مرد وارسته و صاحبدل بر ما نیز گران آمد.فقدان ایشان را ضایعه بزرگی برای خود میشماریم و ضمن اتحاف و دعا و ادای احترام به شان والا و ارزشمند آن عزیز،این مصیبت بزرگ را به خاندان بزرگ حاج قاسمی صمیمانه تسلیت می گوییم.

                                                 روانش شاد و خاطره اش گرامی و جاويدان باد!

                                                                        مدیریت وب سایت


الگوی معیشت و سکونت

الگوی معیشت و سکونت

روستای سریزد در گذشته به علت سرسبزی و وجود قناتهای پرآب ، بسیار آباد و پر جمعیت بوده است به طوری که در سال 1320 جمعیت سریزد حدود پنج هزار نفربوده است که در مقایسه با جمعیت شهر یزد رقم قابل ملاحظه ای است. ولی به سبب خشکسالی های متعدد، ساکنان آن به شهرهای اطراف مهاجرت کرده اند. بر اساس سرشماری سال 1375 جمعیت روستای سریزد 652 نفر بوده است که در سال 1385 به بیش از هزار نفر افزایش یافته است.

بیشتر در آمد  مردم روستای سریزد ، از فعالیت های زراعی ، دامداری و باغداری تامین می شود. گروهی از مردم نیز، در بخش خدماتی و تولید صنایع دستی اشتغال دارند. آب کافی ، خاک مناسب و هوای مطلوب موجب به وجود آمدن باغهای میوه و زمین های زراعی گسترده ای در روستا شده است. محصول عمده زراعی و باغی این روستا شامل گندم ، جو ، تره بار ، پسته ، انار،صیفی جات ، هندوانه و خربزه ،انجیر،توت و غیره می باشد.

احداث مراکز متعدد تولیدی و صنایع از جمله کارخانجات  و گلخانه ها  در این روستا ، موجب شده که با ایجاد اشتغال ،از مهاجرت ساکنان این روستا به شهرهای اطراف  جلوگیری کند.انواع فراورده های دامی و لبنی دراین روستا به عمل می آید ومردم این روستا ضمن همکاری در فعالیت های کشاورزی به تولید صنایع دستی به ویژه قالی بافی نیز می پردازند.

روستای سریزد در دشتی وسیع استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. بیشتر خانه های بافت قدیم روستا با معماری سنتی کویری و با استفاده از مصالح خشت و گل ساخته شده اند و در ساخت واخد های مسکونی جدید از مصالح امروزی چون سیمان، آجر، آهن ، گچ و مانند اینها نیز استفاده شده است.بررسی در فضای خانه های روستایی نشان میدهد که ،مکانی برای انجام فعالیت های صنایع دستی و دیگر فعالیت های اقتصادی خانوار پیش بینی و احداث شده است.

رشته قناتهای روستا،از شاخصه های کالبدی روستای سریزد به شمار می آیند و منشا آبادانی این روستا می باشند.

مردم روستای سریزد در اعیاد ملی و مذهبی به ویژه در ماههای رجب وشعبان،ایام محرم و صفر با دوبیتی خوانی و برگزاری مراسم نخل گردانی ، به سوگواری و عزاداری می پردازند.

سازهای رایج در موسیقی محلی روستا که در مراسم عزاداری نواخته می شود شامل طبل و سنج است.نوعی شروه خوانی یزدی نیز،در هنگام برداشت محصولات باغی و جالیزی متداول بوده است.چوشی خوانی نیز نوعی هم خوانی است که به هنگام عزیمت مسافران به مکانهای زیارتی چون کربلا و مکه به منظور نوعی بدرقه خوانده می شود.

پوشاک اغلب مردان روستا پیراهن ، کت و شلوار است.زنان روستا نیز عموما با چادر در معابر تردد می کنند.

ازغذاهای محلی و خوش طعم روستای سریزد می توان به  قورمه ، کله جوش، اشکنه ، آش گندم ، حلوای برنج وغیره اشاره کرد. خشکه برخی میوه ها مانند انار، سیب ، زرد آلو، آلووهلو نیز مورد استفاده مردم این روستا قرار می گیرد.

قالی بافی از صنایع دستی معروف روستای سریزد است.و از معروف ترین سوغات این روستا می توان به انار و خشکبار اشاره کرد.


آب و هوای سریزد

آب وهــــوای سریزد:

به طور کلی روستای سریزد در حیطه قلمرو مناطق خشک قرار دارد در تقسیم بندی اقلیمی در سیستم دومارتن که بر اساس مقادیر عددی شاخص انجام می گیرد،سریزد در اشکوب خشک بیابانی واقع شده و در طبقه بندی آمبرژه که یک سیستم زیست اقلیمی است، سریزد در اقلیم خشک و در قسمت اقلیم خشک و سرد طبقه بندی شده است. در طبقه بندی کوپن که اقلیم به صورت مجموعه ای از اقالیم اصلی و زیراقلیم ها مشخص شده اند، سریزد در زمره اقالیم B.wk که دمای سالانه آنها از 18 درجه کمتر می باشد،قرار گرفته است و سرانجام در پهنه طبقه بندی ایران که توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن گردیده است سریزد در گروه اقلیم 4-5 واقع است که دارای زمستانهای نسبتا سرد و تابستانهای نسبتا گرم و خشک است.

شاخصه های اقلیمی :

دما:

میانگین روزانه دما برای تمام سال بر اساس آمار ایستگاه هواشناسی یزد 18.8 درجه سانتی گراد اعلام گردیده است.

منطقه سریزد را میتوان از نظر رژیم های حرارتی در تیپ مناطق کویری و بیابانی دانست که در آن قریب 6 ماه از سال گرم، قریب 3 ماه معتدل و قریب 3 ماه از سال سرد محسوب می شود.

بارندگی:

میزان بارندگی روستای سریزد تقریبا 20 درصد بیش از مرکز استان و درجه حرارت آن به طور متوسط 3 درجه سانتی گراد خنک تر از آن می باشد.دوره بارندگی از ماه مهر لغایت خرداد ماه سال دیگرمی باشد.درتابستان بارندگی وجود ندارد و 80 درصد بارندگی در ماههای بهمن و فروردین صورت می گیرد. در این منطقه از طوفان های شن که مختص مناطق کویری است، تقریبا اثری نیست و باد های آن عاری از گرد و غبار غلیظ می باشد.

رطوبت:

مقدار رطوبت نسبی در مقاطع زمانی مختلف،متغیر است. براساس محاسبات،میانگین رطوبت نسبی در منطقه 4 در صد اعلام گردیده که بسیار خشک می باشد زیرا رطوبت نسبی کمتر از 10 درصد شرایط کاملا بیابانی و خشک را می رساند ونمی تواند مانع تابش اشعه های ماوراءبنفش و مادون قرمز خورشید شود بنابر این برای ساکنین منطقه خطرناک تلقی می شود.

بــــــاد:

جهت وزش باد در منطقه سریزد در شش ماه اول سال یعنی بهار و تابستان ، شمال غربی و در چهار ماه دیگرآبان تا بهمن ماه مقابل آن و به دیگر سخن جنوب شرقی است.در ماههای گذار یعنی اسفند و مهر ماه باد غالبا از سمت غرب می وزد .

در مجموع باد اصلی عمدتا شمال غربی است که بخصوص از اواسط بهار تا اوایل پاییز بالاترین میزان وزش باد در منطقه می باشد.


مسجد جامع سریزد

مسجد جامع سریزد:

احداث بنای مسجد جامع سریزد بنا به روایتی به 1400 سال پیش باز می گردد که مصادف با ورود مسلمانان به رهبری حضرت امام حسن مجتبی(ع) به یزد و نابودی یزدگرد و برقراری حکومت اسلامی در این مرز و بوم است.

در مورد وجه تسمیه این مسجد چنین روایت است که :<<حضرت امام حسن مجتبی(ع) با یاران خود به سرزمین پارس حمله می کنند و آنجا را به تصرف خود در می آورند و ورود آنها تا شهر های یزد و شهر فرافر می رسد و با حمله امام حسن (ع)،کلیه آتشکده ها از جمله آتشکده ای که در فرافر بود از بین می رود و آن حضرت در آنجا مسجدی ساخته و نماز به جای آوردند و این مسجد به خاطر نماز آن حضرت متبرک و مقدس است، لذامورد احترام اهالی این منطقه می باشد.>>

در مورد این مسجد جامع روایات متعددی نقــل شده است که در اینجا دو مورد آن را شرح می دهیم:

بر اساس روایت اول: <<در یک شب عده ای از سارقان برای سرقت اشیا مسجد جامع سریزد به آنجا حمله می برند و هنگامی که در حال کوبیدن افساراسبهای خود به دیوار بودند،جرقه هایی ایجاد شده و نوری پدید می آید که دزدان با مشاهده این نور پا به فرار می گذارند. حقیقت امر این بوده که آن مسجد نور باران می شود و بدینوسیله شر دزدان به خود آنان باز می گردد.>>

روایت دوم این است که:<<شخصی به نام ابوالقاسم عبداللهی هنگام اذان صبح برای خواندن نماز به مسجد جامع سریزد وارد شده و مشاهده می کند که چهل چراغ روغنی مسجد روشن است و او به نیت این که صبح شده است و هوا روشن خواهد شد چهل چراغ را خاموش می کند، اما پس از چند لحظه چهل چراغ خود به خود روشن می شود. ابوالقاسم متحیر شده و یکبار دیگر چهل چراغ را خاموش می کند، باز می بیند که چهل چراغ به خودی خود روشن می شود.سپس مرحوم ابوالقاسم برای اطمینان از اینکه خواب نمی بیند آبی به صورت زده ، اما باز می بیند که چهل چراغی را که خاموش کرده مجددا روشن شده است. آن مرحوم  به بزرگی این مسجد پی میبرد و با تکرار چند بار الله اکبر از مسجد خارج می شود.>>

مسجد جامع سریزد دارای دو صحن تابستان خانه و زمستان خانه می باشد که محرم الحرام 1338 مرمت و باز سازی شده است.

در حیاط صحن تابستان خانه این مسجد چاه آبی وجود دارد که عمق آن به 35متر می رسد و بنا به گفته اهالی سریزد آب این چاه در هیچ موقع از سال خشک نشده و مردم در قدیم از آب این چاه برای وضو گرفتن استفاده می کرده اند.


موقعیت و تاریخچه

موقعیت و تاریخچه:

روستای  زیبا و باشکوه سریزد در فاصله 28 کیلومتری جنوب غربی شهر یزد قرار گرفته است که با مختصات جغرافیایی 54درجه و 31 دقیقه طول شرقی ،31درجه و 36 دقیقه عرض شمالی و در 6 کیلومتری شمال شرقی شهرستان مهریز واقع شده است.این روستا درفاصله 2 کیلومتری محور ارتباطی خلیج فارس (یزد- بندرعباس) قرار دارد.این روستا به کوههای هفتادمین، ساه و لاخسه و از شمال غربی به کوه لاقلعه محدود می شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1380 متر است و اقلیمی گرم و خشک دارد.

بررسی باستان شناسان از مطالعه آثار تاریخی به جا مانده در این روستا نشان می دهد که این منطقه دوره های تاریخی مختلف به مانند دوره حکومت سلجوقیان،ایلخانان وصفویان پررونق ترین روزگار خود را طی کرده است. این آثار به جا مانده هویت و قدمت تاریخی روستای سریزد را به نمایش می گذارد.

به عقیده کارشناسان و با توجه به آنچه در متون تاریخی آمده است ، قبل از پیدایش شهر یزد کنونی، محوطه ای در نزدیکی روستای سریزد وجود داشته با نام فرافر یا فرافتر که پس از خشکسالی و جنگ با سپاه اسلام از رونق افتاده و کم کم از بین رفته است.سپس مردم آنجا ،شهر خود را در یزد کنونی بنا می کنند. که احتمالا روستای سریزد باقی مانده آن آبادانی است همچنین بقایای دروازه ای رفیع و بلند در روستای سریزد قرار دارد که در میان مردم به سر در شهر فرافر شهرت یافته است.دروازه فرافر

برخی معتقدند، هنگامی که اهالی شهر فرافر به علت خشکسالی های پیاپی و جنگ با سپاه اسلام محل زندگی خود را از فرافر به شهر یزد کنونی تغییر دادند، چون برای رسیدن به شهر یزد افراد حتما باید از این سردر (دروازه شهر فرافر) عبور نمایند، بنابراین نام شهر فرافر به سریزد به معنای ابتدای یزد تغییر نام داد.


قلعه سریزد

قلـــعه سـریــــــــــزد

قلعه سریزد یکی از زیبا ترین ، عظیم ترین و سالمند ترین قلعه های دفاعی در کویر مرکزی ایران است. که می توان آن را در نوع خود بی نظیر دانست. هسته اولیه این قلعه مربوط به دوران ساسانی است و دردوره صفویه در 3 طبقه مرمت و بازسازی شده است.

(این قلعه از خارج به داخل شامل دیواری به ارتفاع 2 متر گرداگرد قلعه می باشد که قبلا دارای ارتفاع بیشتری بوده است. خندقی به عمق 4 متر و عرض 5 تا 6 متر در اطراف قلعه ،حصار و باروی قلعه که ارتفاعی حدود 6 تا 7 متر دارد  و گرداگرد قلعه را فرا گرفته و دارای 9 برج مدور به ارتفاع 8 تا 9 متر در گوشه ها و میانه اضلاع می باشد.)

فضای میان حصار و دیوار داخلی قلعه به عرض 8 متر گرداگرد آن وجود دارد که با توجه به آثار و شواهد ، محل آب انبار، انبار علوفه و طویله چارپایان و آغل گوسفندان و احشام بوده است.

دیوار داخلی و اصلی قلعه،اماکن عمومی، خانه ها و انبارهای آذوقه را در بر گرفته است. در چهار گوشه این دیوار 4 برج ساخته شده که از برجهای حصار قلعه بلند تر است.

فضاها و ورودیهای قلعه :

فضای اصلی و مرکزی قلعه شامل انبارها ، خانه ها و اتاق های مسکونی قلعه نشینان بوده است.

درب ورودی قلعه در سمت شمال آن قرار داشته که بر روی خندق مقابل آن پل متحرکی نصب بوده است که شب هنگام به کمک  طناب و قرقره بلند می شده و در پشت دروازه قرار می گرفته است.

با برداشتن پل متحرک از روی خندق،ارتباط داخل و خارج قلعه از یکدیگر قطع می شد. با گذشتن از پل روی خندق و عبور از دراصلی قلعه ، به محوطه هشتی دروازه وارد می شویم. ودر محوطه هشتی به سه درب دیگر بر خورد می کنیم که دو تا از آن ها به طرفین چپ و راست باز شده و به محوطه میان حصار خارجی و دیوار داخلی قلعه که محل نگهداری احشام و چارپایان و انبار های علوفه بوده ،راه میابد.

درب سوم ، مقابل دروازه اصلی قرارگرفته و به محل مسکونی قلعه راه دارد. کوچه اصلی قلعه در امتداد درب اصلی و در جهت شمال به جنوب قرار گرفته و تا انتهای ضلع جنوبی قلعه امتداد دارد.

در سمت راست و چپ هر طرف ، شش کوچه فرعی دیگر در نظر گرفته شده که طول هر کدام حدود 50 متر می باشد.

 در طرفین کوچه های فرعی ، خانه مسکونی افراد قلعه در 3 طبقه احداث شده است. در دو طبقه کوچه اصلی دو ردیف پلکان ساخته شده که ارتباط مسکونی ساکنان را با یکدیگر برقرار می سازد. علاوه بر آن در کوچه های فرعی نیز پلکانهایی برای ایجاد ارتباط بین طبقات در نظر گرفته شده است. خانه های قلعه هر کدام بیش از 2 اتاق ندارد و اکثر زیر بنای آنها بیش از 30 متر مربع نیست.

اتاق ها تو بر تو بوده و در جوانب آنها طاقچه ها ،رف ها و در انتهای آنها محل هایی برای قرار دادن خمره های بزرگ جهت ذخیره کردن مواد غذایی ساخته شده است. همچنین در کف اتاق های قلعه سوراخهایی جهت اختفای خمره ها ایجاد کرده اند.

نحوه حفاظت از قلعه:

نحوه استفاده ازفضاهای قلعه بدین ترتیب می باشد که برج های قلعه در سه طبقه بنا شده و ارتباط طبقات به وسیله پلکان های مارپیچ تامین می گردد.

در هر سه طبقه روزنه هایی برای دیده بانی و تیراندازی در نظر گرفته شده است. پشت بام برج ها ، دیواری به ارتفاع 5/1 متر را دارد که به عنوان جان پناه از آن استفاده می گردد.در زیر دیوار جان پناه ، سوراخ هایی با شیب تند به طرف بیرون ایجاد کرده اند که از آنجا برای ریختن خاکستر،شن داغ،آب جوش و قیر مذاب بر سر مهاجمان استفاده می کردند.

اگر دشمن اقدام به آتش زدن درب ها می کرد،از این قسمت آب می ریختند و آتش خاموش می شد.درهای دوم و سوم ورودی، با پوششی از فلز ساخته شده بود،بدین وسیله علاوه بر استحکام بخشی، بیشتر از سوزاندن آن جلوگیری می شد.

بر بالای درب اصلی قلعه تیر چوبی قرار دارد که بر روی آنها چهار قرقره به چشم می خورد.از این تیر چوبی و قرقره ها برای بالا و پایی آوردن درب ورودی خندق و یا درب قلعه استفاده می کردند. این تنها نمونه ای از باز و بسته کردن درب به صورت عمودی می باشد که تاکنون آثار آن باقی مانده است.

ازجمله آثار موجود قابل ذکردراین قلعه آب انباراست که درسمت چپ ورودی و پشت هشتی ساخته شده است که مسقف بوده و ابعاد آن در حدود 5*6 متر است و اکنون اثری ازآن باقی نمانده است.

این آب انبار به دو طریق آب گیری می شده است:یکی به وسیله مجرایی که از خندق به آن متصل بوده و در مواقع لزوم مجرا گشوده شده و آب انبار پر می شد ، و دیگری در هنگام خطر و تهاجم دشمن که احتمال آلودگی آب خندق وجود داشت ، بنابراین آب انبار را با آب خندق آبگیری نمی کردند،بلکه با جمع آوری آب پشت بامها و فضای داخلی قلعه نیاز خود را بر طرف می ساختند.با این عمل افراد قلعه می توانستندکلیه نیاز های خود را برطرف ساخته و ارتباط خود را با خارج قطع نمایند.

قلعه "سریزد" هرچند گستردگی و وسعت و تشکیلات ارگ بم را ندارد،اما نظم حاکم در پلان قلعه آن را در نوع خود بی نظیر ساخته است.   

 


رسیدگی به شکایات سایت

برای شکایات و انتقاد و پیشنهاد از سایت سریزد می توانید به آدرس زیر مراجعه فرمایید .

www.shekve-cenike.blogfa.com سامانه ی رسیدگی به شکایات سنیک



یا به shekve_cenike@yahoo.com ایمیل بزنید .

پیام مدیر

این سایت وابسته به سنیک است و این گروه برای این سایت به صورت آزمایشی چند زبانه شده است وشما می توانید درقسمت پیوند روزانه مطالب درون سایت را به زبان های انگلیسی _ فرانسوی _ آلمانی _اسپانیایی_عربی _ترکی_ ایتالیایی مطالعه فرمایید .

شعر سریزد

سریزد چه بلند و کوه سریزد چه بلند                    آبش همه توتیا و میوه ش مثل قند

پیام


تصاویر

تمام شده ی قلعهاناردروازه شهر فرافرمسجد جامع سریزدنمای هوایی قلعه

تصاویر

     منظره هوایی  قلعه تاریخی سریزد  هفت سین در کنار دروازه فرافر    

      

     چاپارخانه باغ و درخت خشکیده بام رباط نو

 

     آب انبار محله پایین   داخل قلعه  دروازه شهر فرافر

 

   منظرهی محله بالا  داخل قلعه  ورودی قلعه

       

 گنبد کرمون ( مراسم سیزده به در در این مکان برگزار می گردد )   در مرغ دونی  چاپارخانه

 

آب انبار پای برج منظره هوایی منظره هواییدیوار و بادگیر


پیام تسلیت

درپهنه عشق جـــان سپرد و گــــذشت        تا قــــــله آرزو ســـــفر کرد و گــــذشت

خورشید صفت بر آمد از مشرق عشق          این شام سیاه را ســحر کرد و گذشت

امروز بهار دلی از خیل بهار دلان رفت و گلزمین سریزد را خزان، تاراج کرد. بوستان سریزد پدری را از دست داد که عطر وجود او مشام جان را معطرمی ساخت و رایحه دل انگیز سخنان او، گمگشته گان رابه وادی عشق و دیار جانان رهنمون می کرد.

آری، امروزحاج آمحمدحاجی قاسمی(بزرگ خاندان) از دیار ما کوچ کرد و زادگاهش را در سوگ نشاند. به راستی،وجود او رنگ تعلق به خود نگرفت واز آن رو یادش در سینه ها سبز و نامش بر زبانها جاری گشت.

اجـــل چگونه خطــا کار و بی مـــروت بود

 که از قبــیله ما هر که را که خواست ربود

 یکی ضیاء هـــنر بــود ومرد غـمکش دهـــر

صفــــای لحظه ی شعر و هزارگفت وشنود

دگـــر ترانه ی شب های بـــزم  زنــده دلان 

ولی  هـر  چه  ولایت  به  قــله هـای  صعود

 عـــجب حکایت تلــخی  و  قصه  غـــــمگین

که بزم یار ، دگر خالی است ز شعر و سرود

 چـــه  جـــاودانــه  نشانی  که ماند از ایـشان

صفــا  و  مهــر  و  محــبت  به  لحظه ی بدرود

 نمـــرد  آنکه  دلــش  را  جلای  معــرفت  است

بخـــوان  بنام  فــخیم اش  ثنــا و  ورد  و  درود

مرگ جانسوز این مرد وارسته و صاحبدل بر ما نیز گران آمد.فقدان ایشان را ضایعه بزرگی برای خود میشماریم و ضمن اتحاف و دعا و ادای احترام به شان والا و ارزشمند آن عزیز،این مصیبت بزرگ را به خاندان بزرگ حاج قاسمی صمیمانه تسلیت می گوییم.

                                                 روانش شاد و خاطره اش گرامی و جاويدان باد!

                                                                        مدیریت وب سایت


الگوی معیشت و سکونت

الگوی معیشت و سکونت

روستای سریزد در گذشته به علت سرسبزی و وجود قناتهای پرآب ، بسیار آباد و پر جمعیت بوده است به طوری که در سال 1320 جمعیت سریزد حدود پنج هزار نفربوده است که در مقایسه با جمعیت شهر یزد رقم قابل ملاحظه ای است. ولی به سبب خشکسالی های متعدد، ساکنان آن به شهرهای اطراف مهاجرت کرده اند. بر اساس سرشماری سال 1375 جمعیت روستای سریزد 652 نفر بوده است که در سال 1385 به بیش از هزار نفر افزایش یافته است.

بیشتر در آمد  مردم روستای سریزد ، از فعالیت های زراعی ، دامداری و باغداری تامین می شود. گروهی از مردم نیز، در بخش خدماتی و تولید صنایع دستی اشتغال دارند. آب کافی ، خاک مناسب و هوای مطلوب موجب به وجود آمدن باغهای میوه و زمین های زراعی گسترده ای در روستا شده است. محصول عمده زراعی و باغی این روستا شامل گندم ، جو ، تره بار ، پسته ، انار،صیفی جات ، هندوانه و خربزه ،انجیر،توت و غیره می باشد.

احداث مراکز متعدد تولیدی و صنایع از جمله کارخانجات  و گلخانه ها  در این روستا ، موجب شده که با ایجاد اشتغال ،از مهاجرت ساکنان این روستا به شهرهای اطراف  جلوگیری کند.انواع فراورده های دامی و لبنی دراین روستا به عمل می آید ومردم این روستا ضمن همکاری در فعالیت های کشاورزی به تولید صنایع دستی به ویژه قالی بافی نیز می پردازند.

روستای سریزد در دشتی وسیع استقرار یافته و بافت مسکونی متمرکزی دارد. بیشتر خانه های بافت قدیم روستا با معماری سنتی کویری و با استفاده از مصالح خشت و گل ساخته شده اند و در ساخت واخد های مسکونی جدید از مصالح امروزی چون سیمان، آجر، آهن ، گچ و مانند اینها نیز استفاده شده است.بررسی در فضای خانه های روستایی نشان میدهد که ،مکانی برای انجام فعالیت های صنایع دستی و دیگر فعالیت های اقتصادی خانوار پیش بینی و احداث شده است.

رشته قناتهای روستا،از شاخصه های کالبدی روستای سریزد به شمار می آیند و منشا آبادانی این روستا می باشند.

مردم روستای سریزد در اعیاد ملی و مذهبی به ویژه در ماههای رجب وشعبان،ایام محرم و صفر با دوبیتی خوانی و برگزاری مراسم نخل گردانی ، به سوگواری و عزاداری می پردازند.

سازهای رایج در موسیقی محلی روستا که در مراسم عزاداری نواخته می شود شامل طبل و سنج است.نوعی شروه خوانی یزدی نیز،در هنگام برداشت محصولات باغی و جالیزی متداول بوده است.چوشی خوانی نیز نوعی هم خوانی است که به هنگام عزیمت مسافران به مکانهای زیارتی چون کربلا و مکه به منظور نوعی بدرقه خوانده می شود.

پوشاک اغلب مردان روستا پیراهن ، کت و شلوار است.زنان روستا نیز عموما با چادر در معابر تردد می کنند.

ازغذاهای محلی و خوش طعم روستای سریزد می توان به  قورمه ، کله جوش، اشکنه ، آش گندم ، حلوای برنج وغیره اشاره کرد. خشکه برخی میوه ها مانند انار، سیب ، زرد آلو، آلووهلو نیز مورد استفاده مردم این روستا قرار می گیرد.

قالی بافی از صنایع دستی معروف روستای سریزد است.و از معروف ترین سوغات این روستا می توان به انار و خشکبار اشاره کرد.


آب و هوای سریزد

آب وهــــوای سریزد:

به طور کلی روستای سریزد در حیطه قلمرو مناطق خشک قرار دارد در تقسیم بندی اقلیمی در سیستم دومارتن که بر اساس مقادیر عددی شاخص انجام می گیرد،سریزد در اشکوب خشک بیابانی واقع شده و در طبقه بندی آمبرژه که یک سیستم زیست اقلیمی است، سریزد در اقلیم خشک و در قسمت اقلیم خشک و سرد طبقه بندی شده است. در طبقه بندی کوپن که اقلیم به صورت مجموعه ای از اقالیم اصلی و زیراقلیم ها مشخص شده اند، سریزد در زمره اقالیم B.wk که دمای سالانه آنها از 18 درجه کمتر می باشد،قرار گرفته است و سرانجام در پهنه طبقه بندی ایران که توسط مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن گردیده است سریزد در گروه اقلیم 4-5 واقع است که دارای زمستانهای نسبتا سرد و تابستانهای نسبتا گرم و خشک است.

شاخصه های اقلیمی :

دما:

میانگین روزانه دما برای تمام سال بر اساس آمار ایستگاه هواشناسی یزد 18.8 درجه سانتی گراد اعلام گردیده است.

منطقه سریزد را میتوان از نظر رژیم های حرارتی در تیپ مناطق کویری و بیابانی دانست که در آن قریب 6 ماه از سال گرم، قریب 3 ماه معتدل و قریب 3 ماه از سال سرد محسوب می شود.

بارندگی:

میزان بارندگی روستای سریزد تقریبا 20 درصد بیش از مرکز استان و درجه حرارت آن به طور متوسط 3 درجه سانتی گراد خنک تر از آن می باشد.دوره بارندگی از ماه مهر لغایت خرداد ماه سال دیگرمی باشد.درتابستان بارندگی وجود ندارد و 80 درصد بارندگی در ماههای بهمن و فروردین صورت می گیرد. در این منطقه از طوفان های شن که مختص مناطق کویری است، تقریبا اثری نیست و باد های آن عاری از گرد و غبار غلیظ می باشد.

رطوبت:

مقدار رطوبت نسبی در مقاطع زمانی مختلف،متغیر است. براساس محاسبات،میانگین رطوبت نسبی در منطقه 4 در صد اعلام گردیده که بسیار خشک می باشد زیرا رطوبت نسبی کمتر از 10 درصد شرایط کاملا بیابانی و خشک را می رساند ونمی تواند مانع تابش اشعه های ماوراءبنفش و مادون قرمز خورشید شود بنابر این برای ساکنین منطقه خطرناک تلقی می شود.

بــــــاد:

جهت وزش باد در منطقه سریزد در شش ماه اول سال یعنی بهار و تابستان ، شمال غربی و در چهار ماه دیگرآبان تا بهمن ماه مقابل آن و به دیگر سخن جنوب شرقی است.در ماههای گذار یعنی اسفند و مهر ماه باد غالبا از سمت غرب می وزد .

در مجموع باد اصلی عمدتا شمال غربی است که بخصوص از اواسط بهار تا اوایل پاییز بالاترین میزان وزش باد در منطقه می باشد.


مسجد جامع سریزد

مسجد جامع سریزد:

احداث بنای مسجد جامع سریزد بنا به روایتی به 1400 سال پیش باز می گردد که مصادف با ورود مسلمانان به رهبری حضرت امام حسن مجتبی(ع) به یزد و نابودی یزدگرد و برقراری حکومت اسلامی در این مرز و بوم است.

در مورد وجه تسمیه این مسجد چنین روایت است که :<<حضرت امام حسن مجتبی(ع) با یاران خود به سرزمین پارس حمله می کنند و آنجا را به تصرف خود در می آورند و ورود آنها تا شهر های یزد و شهر فرافر می رسد و با حمله امام حسن (ع)،کلیه آتشکده ها از جمله آتشکده ای که در فرافر بود از بین می رود و آن حضرت در آنجا مسجدی ساخته و نماز به جای آوردند و این مسجد به خاطر نماز آن حضرت متبرک و مقدس است، لذامورد احترام اهالی این منطقه می باشد.>>

در مورد این مسجد جامع روایات متعددی نقــل شده است که در اینجا دو مورد آن را شرح می دهیم:

بر اساس روایت اول: <<در یک شب عده ای از سارقان برای سرقت اشیا مسجد جامع سریزد به آنجا حمله می برند و هنگامی که در حال کوبیدن افساراسبهای خود به دیوار بودند،جرقه هایی ایجاد شده و نوری پدید می آید که دزدان با مشاهده این نور پا به فرار می گذارند. حقیقت امر این بوده که آن مسجد نور باران می شود و بدینوسیله شر دزدان به خود آنان باز می گردد.>>

روایت دوم این است که:<<شخصی به نام ابوالقاسم عبداللهی هنگام اذان صبح برای خواندن نماز به مسجد جامع سریزد وارد شده و مشاهده می کند که چهل چراغ روغنی مسجد روشن است و او به نیت این که صبح شده است و هوا روشن خواهد شد چهل چراغ را خاموش می کند، اما پس از چند لحظه چهل چراغ خود به خود روشن می شود. ابوالقاسم متحیر شده و یکبار دیگر چهل چراغ را خاموش می کند، باز می بیند که چهل چراغ به خودی خود روشن می شود.سپس مرحوم ابوالقاسم برای اطمینان از اینکه خواب نمی بیند آبی به صورت زده ، اما باز می بیند که چهل چراغی را که خاموش کرده مجددا روشن شده است. آن مرحوم  به بزرگی این مسجد پی میبرد و با تکرار چند بار الله اکبر از مسجد خارج می شود.>>

مسجد جامع سریزد دارای دو صحن تابستان خانه و زمستان خانه می باشد که محرم الحرام 1338 مرمت و باز سازی شده است.

در حیاط صحن تابستان خانه این مسجد چاه آبی وجود دارد که عمق آن به 35متر می رسد و بنا به گفته اهالی سریزد آب این چاه در هیچ موقع از سال خشک نشده و مردم در قدیم از آب این چاه برای وضو گرفتن استفاده می کرده اند.


موقعیت و تاریخچه

موقعیت و تاریخچه:

روستای  زیبا و باشکوه سریزد در فاصله 28 کیلومتری جنوب غربی شهر یزد قرار گرفته است که با مختصات جغرافیایی 54درجه و 31 دقیقه طول شرقی ،31درجه و 36 دقیقه عرض شمالی و در 6 کیلومتری شمال شرقی شهرستان مهریز واقع شده است.این روستا درفاصله 2 کیلومتری محور ارتباطی خلیج فارس (یزد- بندرعباس) قرار دارد.این روستا به کوههای هفتادمین، ساه و لاخسه و از شمال غربی به کوه لاقلعه محدود می شود. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1380 متر است و اقلیمی گرم و خشک دارد.

بررسی باستان شناسان از مطالعه آثار تاریخی به جا مانده در این روستا نشان می دهد که این منطقه دوره های تاریخی مختلف به مانند دوره حکومت سلجوقیان،ایلخانان وصفویان پررونق ترین روزگار خود را طی کرده است. این آثار به جا مانده هویت و قدمت تاریخی روستای سریزد را به نمایش می گذارد.

به عقیده کارشناسان و با توجه به آنچه در متون تاریخی آمده است ، قبل از پیدایش شهر یزد کنونی، محوطه ای در نزدیکی روستای سریزد وجود داشته با نام فرافر یا فرافتر که پس از خشکسالی و جنگ با سپاه اسلام از رونق افتاده و کم کم از بین رفته است.سپس مردم آنجا ،شهر خود را در یزد کنونی بنا می کنند. که احتمالا روستای سریزد باقی مانده آن آبادانی است همچنین بقایای دروازه ای رفیع و بلند در روستای سریزد قرار دارد که در میان مردم به سر در شهر فرافر شهرت یافته است.دروازه فرافر

برخی معتقدند، هنگامی که اهالی شهر فرافر به علت خشکسالی های پیاپی و جنگ با سپاه اسلام محل زندگی خود را از فرافر به شهر یزد کنونی تغییر دادند، چون برای رسیدن به شهر یزد افراد حتما باید از این سردر (دروازه شهر فرافر) عبور نمایند، بنابراین نام شهر فرافر به سریزد به معنای ابتدای یزد تغییر نام داد.


قلعه سریزد

قلـــعه سـریــــــــــزد

قلعه سریزد یکی از زیبا ترین ، عظیم ترین و سالمند ترین قلعه های دفاعی در کویر مرکزی ایران است. که می توان آن را در نوع خود بی نظیر دانست. هسته اولیه این قلعه مربوط به دوران ساسانی است و دردوره صفویه در 3 طبقه مرمت و بازسازی شده است.

(این قلعه از خارج به داخل شامل دیواری به ارتفاع 2 متر گرداگرد قلعه می باشد که قبلا دارای ارتفاع بیشتری بوده است. خندقی به عمق 4 متر و عرض 5 تا 6 متر در اطراف قلعه ،حصار و باروی قلعه که ارتفاعی حدود 6 تا 7 متر دارد  و گرداگرد قلعه را فرا گرفته و دارای 9 برج مدور به ارتفاع 8 تا 9 متر در گوشه ها و میانه اضلاع می باشد.)

فضای میان حصار و دیوار داخلی قلعه به عرض 8 متر گرداگرد آن وجود دارد که با توجه به آثار و شواهد ، محل آب انبار، انبار علوفه و طویله چارپایان و آغل گوسفندان و احشام بوده است.

دیوار داخلی و اصلی قلعه،اماکن عمومی، خانه ها و انبارهای آذوقه را در بر گرفته است. در چهار گوشه این دیوار 4 برج ساخته شده که از برجهای حصار قلعه بلند تر است.

فضاها و ورودیهای قلعه :

فضای اصلی و مرکزی قلعه شامل انبارها ، خانه ها و اتاق های مسکونی قلعه نشینان بوده است.

درب ورودی قلعه در سمت شمال آن قرار داشته که بر روی خندق مقابل آن پل متحرکی نصب بوده است که شب هنگام به کمک  طناب و قرقره بلند می شده و در پشت دروازه قرار می گرفته است.

با برداشتن پل متحرک از روی خندق،ارتباط داخل و خارج قلعه از یکدیگر قطع می شد. با گذشتن از پل روی خندق و عبور از دراصلی قلعه ، به محوطه هشتی دروازه وارد می شویم. ودر محوطه هشتی به سه درب دیگر بر خورد می کنیم که دو تا از آن ها به طرفین چپ و راست باز شده و به محوطه میان حصار خارجی و دیوار داخلی قلعه که محل نگهداری احشام و چارپایان و انبار های علوفه بوده ،راه میابد.

درب سوم ، مقابل دروازه اصلی قرارگرفته و به محل مسکونی قلعه راه دارد. کوچه اصلی قلعه در امتداد درب اصلی و در جهت شمال به جنوب قرار گرفته و تا انتهای ضلع جنوبی قلعه امتداد دارد.

در سمت راست و چپ هر طرف ، شش کوچه فرعی دیگر در نظر گرفته شده که طول هر کدام حدود 50 متر می باشد.

 در طرفین کوچه های فرعی ، خانه مسکونی افراد قلعه در 3 طبقه احداث شده است. در دو طبقه کوچه اصلی دو ردیف پلکان ساخته شده که ارتباط مسکونی ساکنان را با یکدیگر برقرار می سازد. علاوه بر آن در کوچه های فرعی نیز پلکانهایی برای ایجاد ارتباط بین طبقات در نظر گرفته شده است. خانه های قلعه هر کدام بیش از 2 اتاق ندارد و اکثر زیر بنای آنها بیش از 30 متر مربع نیست.

اتاق ها تو بر تو بوده و در جوانب آنها طاقچه ها ،رف ها و در انتهای آنها محل هایی برای قرار دادن خمره های بزرگ جهت ذخیره کردن مواد غذایی ساخته شده است. همچنین در کف اتاق های قلعه سوراخهایی جهت اختفای خمره ها ایجاد کرده اند.

نحوه حفاظت از قلعه:

نحوه استفاده ازفضاهای قلعه بدین ترتیب می باشد که برج های قلعه در سه طبقه بنا شده و ارتباط طبقات به وسیله پلکان های مارپیچ تامین می گردد.

در هر سه طبقه روزنه هایی برای دیده بانی و تیراندازی در نظر گرفته شده است. پشت بام برج ها ، دیواری به ارتفاع 5/1 متر را دارد که به عنوان جان پناه از آن استفاده می گردد.در زیر دیوار جان پناه ، سوراخ هایی با شیب تند به طرف بیرون ایجاد کرده اند که از آنجا برای ریختن خاکستر،شن داغ،آب جوش و قیر مذاب بر سر مهاجمان استفاده می کردند.

اگر دشمن اقدام به آتش زدن درب ها می کرد،از این قسمت آب می ریختند و آتش خاموش می شد.درهای دوم و سوم ورودی، با پوششی از فلز ساخته شده بود،بدین وسیله علاوه بر استحکام بخشی، بیشتر از سوزاندن آن جلوگیری می شد.

بر بالای درب اصلی قلعه تیر چوبی قرار دارد که بر روی آنها چهار قرقره به چشم می خورد.از این تیر چوبی و قرقره ها برای بالا و پایی آوردن درب ورودی خندق و یا درب قلعه استفاده می کردند. این تنها نمونه ای از باز و بسته کردن درب به صورت عمودی می باشد که تاکنون آثار آن باقی مانده است.

ازجمله آثار موجود قابل ذکردراین قلعه آب انباراست که درسمت چپ ورودی و پشت هشتی ساخته شده است که مسقف بوده و ابعاد آن در حدود 5*6 متر است و اکنون اثری ازآن باقی نمانده است.

این آب انبار به دو طریق آب گیری می شده است:یکی به وسیله مجرایی که از خندق به آن متصل بوده و در مواقع لزوم مجرا گشوده شده و آب انبار پر می شد ، و دیگری در هنگام خطر و تهاجم دشمن که احتمال آلودگی آب خندق وجود داشت ، بنابراین آب انبار را با آب خندق آبگیری نمی کردند،بلکه با جمع آوری آب پشت بامها و فضای داخلی قلعه نیاز خود را بر طرف می ساختند.با این عمل افراد قلعه می توانستندکلیه نیاز های خود را برطرف ساخته و ارتباط خود را با خارج قطع نمایند.

قلعه "سریزد" هرچند گستردگی و وسعت و تشکیلات ارگ بم را ندارد،اما نظم حاکم در پلان قلعه آن را در نوع خود بی نظیر ساخته است.   

 


رسیدگی به شکایات سایت

برای شکایات و انتقاد و پیشنهاد از سایت سریزد می توانید به آدرس زیر مراجعه فرمایید .

www.shekve-cenike.blogfa.com سامانه ی رسیدگی به شکایات سنیک



یا به shekve_cenike@yahoo.com ایمیل بزنید .

پیام مدیر

این سایت وابسته به سنیک است و این گروه برای این سایت به صورت آزمایشی چند زبانه شده است وشما می توانید درقسمت پیوند روزانه مطالب درون سایت را به زبان های انگلیسی _ فرانسوی _ آلمانی _اسپانیایی_عربی _ترکی_ ایتالیایی مطالعه فرمایید .

Weblog Themes By Pichak

صفحه قبل 1 2 3 4 صفحه بعد

نويسندگان

لینک های مفید

آرشیو مطالب

درباره وبلاگ


به وبلاگ من خوش آمدید
ورود اعضا:

نام :
وب :
پیام :
2+2=:
(Refresh)

<-PollName->

<-PollItems->

خبرنامه وب سایت:





آمار وب سایت:  

بازدید امروز : 1
بازدید دیروز : 1
بازدید هفته : 22
بازدید ماه : 36
بازدید کل : 46364
تعداد مطالب : 34
تعداد نظرات : 4
تعداد آنلاین : 1



Alternative content


تماس با ما پرینت Click here to make Webloger your default homepage!

تبادل لینک
داستان روزانه
  • قیمت ماشین
  • سخیف